Je hoort het soms: "De man is de profeet, priester en koning in huis." Maar waar komt die gedachte eigenlijk vandaan? En sluit het aan bij wat de Bijbel werkelijk leert?
Ik onderzocht het en deze blog is een kleine samenvatting van wat ik erover vond.
1. Wat leert de Bijbel er zelf over?
De titels priester, profeet en koning horen bij de Messias. Hij is Degene die namens God spreekt, voor het volk bidt en Zijn Koninkrijk vestigt:
-
Profeet: "Ik zal Mijn woorden in Zijn mond leggen..." (Deut. 18:18, vervuld in Jezus volgens Hand. 3:22)
-
Priester: "U bent Priester voor eeuwig naar de ordening van Melchizedek" (Psalm 110:4, zie Hebr. 4–7)
-
Koning: "En Hij zal Koning zijn over het huis van Jakob tot in eeuwigheid" (Lukas 1:33)
Maar...
In het Nieuwe Verbond worden deze ambten nooit toegekend aan de man als individu binnen zijn gezin. Wat wél gebeurt, is dat de gemeente als geheel deelt in de bediening van Christus:
"U bent een uitverkoren geslacht, een koninklijk priesterschap, een heilig volk..." (1 Petr. 2:9)
Deze woorden zijn niet gericht aan mannen, vrouwen of vaders afzonderlijk, maar aan alle gelovigen samen. In de brieven van Paulus is het opvallend dat hij, als Messiasbelijdende Jood, voortdurend spreekt over de roeping van het hele lichaam — niet over geestelijke structuren binnen het gezin.
2. Wat betekent het dat de man 'hoofd' is?
De meest bekende uitleg is dat de man in Efeze 5:23 "hoofd" wordt genoemd van de vrouw, en dat dit zou betekenen dat hij geestelijk leider is — als een soort profeet, priester en koning in huis. Maar wat zegt de Schrift werkelijk?
"Want de man is het hoofd van de vrouw, zoals ook Christus het hoofd van de gemeente is; en Hij is de Behouder van het lichaam (Hij heeft ze verlost door Zijn eigen bloed)." (Efeze 5:23)
In het Hebreeuwse denken betekent "hoofd" niet automatisch "leider" of "gezagsdrager". In dit vers is Christus "hoofd van de gemeente" in de betekenis van levengevende bron. Hij is niet op aarde gekomen om te heersen, maar om te dienen (Markus 10:45). Datzelfde patroon geldt in Efeze 5. De man wordt niet opgeroepen om te heersen, maar om lief te hebben, zich over te geven, op te offeren — zoals Christus.
Nergens in dit hoofdstuk worden priesterschap, profetie of koningschap genoemd als taak van de man. De vergelijking gaat niet over ambten, maar over zelfopofferende liefde.
3. Wat leert 1 Petrus 2 — en wie wordt aangesproken?
"U echter bent een uitverkoren geslacht, een koninklijk priesterschap, een heilig volk..." (1 Petrus 2:9)
Deze woorden zijn gericht aan álle gelovigen, zonder onderscheid naar geslacht. In de context (vers 5–10) spreekt Petrus over wie in de Messias zijn gekomen als levende stenen, gebouwd op de hoeksteen Christus. De termen 'koninklijk priesterschap' en 'geestelijk huis' zijn niet voorbehouden aan vaders of echtgenoten, maar aan ieder die gelooft.
Ook de Griekse grammatica ondersteunt dit: het woord 'u' (ὑμεῖς) is meervoud en gender-neutraal. Het is de hele gemeente — mannen én vrouwen — die in deze hoge roeping deelt. Er is geen extra priesterschap voor de man in huis.
4. Waarom klopt de drieslag voor de man niet met het evangelie?
De gedachte dat de man priester, profeet en koning is in zijn gezin klinkt vroom, maar mist bijbelse basis. Het is gegroeid uit kerkgeschiedenis, niet uit de Schrift. Het is een toepassing — geen opdracht.
Bovendien verschuift het de focus van genade naar morele plicht. Alsof de man iets moet zijn wat alleen Christus kan zijn. Tegelijk wordt de vrouw op afstand gezet, terwijl zij net zo volledig deelt in de Geest en het nieuwe leven.
De brieven staan vol met oproepen tot geloof, hoop en liefde — tot de vruchten van de Geest — en die gelden voor iedereen. Er is geen geestelijke taakverdeling per sekse. De Geest maakt één lichaam.
5. Wat leert Paulus dan?
Wie goed leest, merkt dat Paulus geen systeem van geestelijke hiërarchie onderwijst, maar een mysterie van eenheid:
"Dit geheimenis is groot; ik spreek met het oog op Christus en de gemeente." (Efeze 5:32)
Het huwelijk weerspiegelt de verbondenheid tussen de Messias en Zijn gemeente. En in die eenheid zijn man en vrouw samen geroepen tot liefde, heiliging en dienstbaarheid.
"In Christus is noch man noch vrouw... u bent allen één." (Galaten 3:28)
6. Samen wandelen, samen delen
Het Nieuwe Verbond is geen schema van rolverdeling, maar een uitnodiging tot gemeenschap. Man en vrouw zijn samen geroepen. Samen erfgenamen van genade (1 Petr. 3:7). Samen behorend tot een koninklijk priesterschap (1 Petr. 2:9).
De drieslag van priester, profeet en koning is volmaakt vervuld in de Messias.
Het idee dat de man priester, profeet en koning is in huis:
komt voort uit een christologische typologie (van toepassing op Christus)
werd pas later toegepast op de man als hoofd van het gezin
kreeg pas in de 19e en 20e eeuw deze vaste vorm
is theologisch gezien een menselijke toepassing, geen bijbels gebod
Best belangrijk dus om deze termen niet klakkeloos toe te passen op huwelijk en gezin. De Bijbel spreekt over dienstbaarheid, eenheid en liefde — niet over geestelijk leiderschap van mannen als soort van ambt in het huwelijk.
Linkjes hierover:
- Het drievoudige ambt van Christus
- De man als profeet, priester, koning in huwelijk en gezin
- Prophet, Priest, and King: The High Calling of Christians Husband
Wil je dit verder onderzoeken? Lees dan eens 1 Petrus 2, Efeze 5 en Romeinen 12, en kijk wat er werkelijk staat over wederzijdse liefde, opbouw en eenheid.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten